Het werkt prettig als iedereen vergelijkbare uitgangspunten kent bij de aanpak van eenzaamheid. Dat kan misverstanden voorkomen en betere resultaten opleveren. Maak daarvoor gebruik van de leidende principes van Aanpakeenzaamheid.nl, die nu voor het eerst op een rij staan.
Niet voortvarend
De aanpak van eenzaamheid vraagt de inzet van veel mensen en organisaties. Alle betrokkenen hebben eigen ideeën en ervaringen. Ze willen het onderwerp ook -heel terecht- eigen maken. De praktijk leert dat er daarom veel tijd en energie wordt besteed aan de verkenning. Dat is essentieel voor elke aanpak. Maar omdat de aanpak voortdurend nieuwe mensen en organisaties vraagt, bestaat het risico om te vaak of te lang te blijven ‘hangen’ bij de oriëntatie. Dat staat op die manier een voortvarende aanpak in de weg.
Een set van uitgangspunten helpt
Het kan helpen als u als organisatie, als samenwerkingsverband of coalitie vanuit een eerste verkenning tot een gezamenlijke set van uitgangspunten komt. Zo’n set van uitgangspunten rond de aanpak van eenzaamheid kunt u telkens delen met alle nieuw-betrokkenen. Het helpt daarmee het gesprek te voeren en sneller op één lijn te komen.
Tien op een rij
Op basis van onze kennis van wetenschap, beleid en praktijk sinds 2014, hebben wij onze uitgangspunten op een rij gezet. Misschien kunt u die gebruiken voor uw lokale situatie?
Eenzaamheid hoort bij het leven, maar de cijfers zijn te hoog
Eenzaamheid kan ieder mens overkomen: rijk of arm, praktisch of theoretisch geschoold, jong of oud. Maar met gemiddeld 43% van de volwassenen matig eenzaam en 10% ernstig of zeer ernstig eenzaam is het eerste uitgangspunt: er is veel te veel voor een welvarend land als Nederland. Dus ja: eenzaamheid is er en zal er altijd zijn. Maar nee: we moeten en kunnen de gemiddelde cijfers wél omlaag krijgen.
Het gaat om betekenisvol, duurzaam contact
Uiteindelijk gaat het bij de aanpak van eenzaamheid om het krijgen, hebben of houden van betekenisvol en duurzaam contact.
Niet alles is even nuttig
Vrijblijvende en eenmalige acties, zoals kaartjes bezorgen of maaltijden uitdelen zijn vaak goed bedoeld en sympathiek. Toch kunnen ze iemands eenzaamheid hooguit alleen tijdelijk verminderen of helpen om bewustwording over de problematiek te versterken. Ze bieden echter weinig kans op direct en blijvend resultaat en kunnen zelfs averechts werken.
Maatwerk is noodzakelijk vanuit een open houding
Oplossingen op individueel niveau rond eenzaamheid kunnen alleen door maatwerk tot stand komen. Elk mens kent andere oorzaken van eenzaamheid en heeft andere wensen, behoeften en mogelijkheden. Om maatwerk te leveren is een open, oordeelsvrije houding nodig voor oprecht, persoonlijk contact.
Voldoende basiskennis is essentieel
Om op lokaal, gezamenlijk én individueel niveau eenzaamheid effectief te voorkomen en tegen te gaan, is een minimaal niveau van basiskennis bij alle mensen en organisaties in de keten een vereiste. De hiergenoemde uitgangspunten vormen daarvoor een goed vertrekpunt.
Er is wél voldoende kennis
Natuurlijk willen en kunnen we altijd meer leren. En is voor veel interventies de effectiviteit nog onduidelijk. Tegelijkertijd is er al zó veel kennis en informatie beschikbaar, dat het niet juist zou zijn om onder verwijzing naar ‘onvoldoende kennis’ een voortvarende aanpak van eenzaamheid af te houden. U kunt zó aan de slag.
Alleen een gezamenlijke aanpak werkt
Juist omdat altijd maatwerk nodig is, kan geen enkele aanpak zonder intensieve samenwerking van een veelheid van mensen en organisaties uit allerlei domeinen. Denk aan welzijn, zorg, sport, cultuur, ruimte en overheden.
Aanpakken op alle niveaus
Natuurlijk is het belangrijk om te proberen ernstige eenzaamheid te verminderen. Maar het is evenzo belangrijk om te voorkomen dat mensen (ernstig) eenzaam worden. Dit vraagt een integrale aanpak, die zowel gericht is op preventie, als op aandacht voor risicogroepen, mensen met matige en mensen met ernstige eenzaamheidsproblematiek.
Doelgroepgericht heeft meeste kans van slagen
Vanuit het publieke belang ligt het voor de hand om bij de aanpak van eenzaamheid ‘iedereen’ te willen bereiken. Maar doe dat niet met één algemene, generieke aanpak. Want: ‘een boodschap voor iedereen is een boodschap voor niemand’. Kies in plaats daarvan één of meerdere doelgroepen en richt een campagne of andere middelen daarop in. Zo sluit u veel beter (en dus effectiever) aan bij de doelgroepen en hebt u meer kans op succes.
Meerjarige aanpak nodig voor zichtbaar resultaat
Om op lokaal niveau de eenzaamheidscijfers wezenlijk te laten dalen, is een meerjarige aanpak nodig. Denk niet aan een aanpak van twee of drie jaar (dan is net iedereen geïnformeerd en betrokken), maar eerder een aanpak van vijf tot tien jaar of langer (dan kunnen activiteiten tot wasdom komen, bijgesteld worden en tot resultaat leiden).
Herkent u deze uitgangspunten? Zien we wat over het hoofd? Wat zijn uw leidende principes? Laat een reactie onder dit bericht achter.
Informatie
| Publicatiedatum | 14 januari 2021 |
| Laatste aanpassing | 14 januari 2021 |
| Onderwerpen | Duurzaam contact, kennis maatwerk, doelgroepgericht |
Kunt u mij eens vertellen waarom mensen in risicogroepen verdeeld worden,naar mijn mening moet er zeker geen onderscheid in zijn het gaat om de de geest de gedachten .
Zou graag de cijfers eens willen zien waar al deze beschreven oplossingen ook echt DE oplossing zijn.
Uiteraard heb ik veel respect voor uw werk maar dit is mijn gedachtegang in deze materie
Groet Han