Instrumenten uitgelicht (4): interventies

Er zijn steeds meer instrumenten die kunnen helpen bij de aanpak van eenzaamheid. In dit bericht lichten we de hulpmiddelen uit die helpen om interventies te vinden voor specifieke doelgroepen of in bepaalde domeinen. De instrumenten komen uit de Instrumentenwijzer van Aanpakeenzaamheid.nl, waar u nog veel meer hulpmiddelen vindt die u helpen bij de effectieve aanpak van eenzaamheid.

Interventies voor doelgroepen en domeinen

Er zijn in Nederland honderden tot duizenden initiatieven die zich richten op het voorkomen of tegengaan van eenzaamheid. Daarom hoeft u het wiel niet zelf uit te vinden als ook u iets wilt organiseren. Er zijn allerlei publicaties en overzichten die u daarbij kunnen helpen. Hier staan deze instrumenten toegelicht.

Landelijk aanbod

In elke gemeente zijn er mensen en organisaties die zich inzetten tegen eenzaamheid. Maar er zijn ook veel partijen in Nederland die landelijk werken, en die dus aanbod hebben dat in elke gemeente beschikbaar is. In dit overzicht staat dat aanbod vermeld, inclusief de essentie en de doelgroep van elke dienst.

Sociale interventies

In de sociale sector zijn veel methoden ontwikkeld om vraagstukken slagvaardig aan te pakken. In het onderdeel ‘eenzaamheid’ van de databank Effectieve sociale interventies staat een lijst van interventies die effectief, goed onderbouwd of goed beschreven zijn.

Gezonde interventies

Het RIVM heeft een overzicht gemaakt van ‘gezonde interventies’. Dit overzicht is bedoeld voor beleidsmakers en professionals van gemeenten en GGD’en om integraal en preventief te werken aan gezondheid en welzijn van inwoners. In de database van het Loket Gezond Leven staat ook een overzicht van ‘gezonde’ interventies rond eenzaamheid of het bevorderen van sociale binding die goed beschreven, goed onderbouwd of effectief blijken te zijn.

Sport- en beweeginterventies

Sport en bewegen kunt u goed inzetten om eenzaamheid te voorkomen of tegen te gaan. Sport en bewegen zorgt ervoor dat mensen elkaar ontmoeten en deel van een groep worden. Ook maakt sport en bewegen mensen fitter, waardoor ze beter aan de samenleving kunnen deelnemen. De database van het Kenniscentrum Sport en bewegen toont een lijst met interventies die vanuit sport en bewegen kunnen bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid.

Interventies vanuit kunst en cultuur

Kunst en cultuur kunnen goed helpen tegen eenzaamheid. Bijvoorbeeld door een beroep te doen op talenten van eenzame mensen, bij hen levenslust aan te boren, hen contact te laten maken over persoonlijke onderwerpen en zeggenschap over hun eigen leven te bevorderen. De handreiking Kom erbij met kunst en cultuur geeft meer dan 70 voorbeelden en een praktisch stappenplan om met kunst en cultuur aan de slag te gaan. Zie ook deze pagina voor een toelichting en de samenvatting.

Kinderopvanginterventies

Buitenschoolse opvang, peuteropvang en kinderdagverblijven kunnen ook bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid, bijvoorbeeld door contact met ouderen te stimuleren. Hiervoor is het draaiboek Jong en Oud van Partou beschikbaar.

Interventies door ondernemers

Ook ondernemers kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkomen en tegengaan van eenzaamheid. Zij kennen hun klanten en zien ontwikkelingen in wijken, buurten en dorpen. Ze kunnen op die manier mensen signaleren die (mogelijk) eenzaam zijn. Ook kunnen ze in hun bedrijfsvoering extra of speciale activiteiten organiseren die helpen bij de aanpak van eenzaamheid. Daarnaast zijn ze vaak sneller, concreter en innovatiever dan andere partners in uw lokale eenzaamheidsnetwerk. In de handreiking Een tegen eenzaamheid met ondernemers staan tal van voorbeelden hoe ondernemers kunnen helpen. Hier staat een toelichting en een samenvatting.

Interventies door woningcorporaties

Het voorkomen en tegengaan van eenzaamheid bij huurders is één van de taken die goed bij woningcorporaties past. De inzet van woningcorporaties is extra relevant, omdat zij veel huurders huisvesten met een hoog risico op eenzaamheid, zoals ouderen, laagopgeleiden, gescheiden mensen en mensen van niet-westerse herkomst. Ook vanuit hun rol bij de vitaliteit van gemeenschappen en de leefbaarheid in dorpen, wijken en buurten is de inzet van woningcorporaties tegen eenzaamheid extra belangrijk. Er zijn in essentie drie manieren waarop woningcorporaties zich kunnen inzetten rond eenzaamheid. Deze staan in dit artikel verwoord.

De hier genoemde instrumenten kunnen u hopelijk helpen nieuwe of betere interventies te ontwikkelen. Nog eens 25 andere instrumenten vindt u in de Instrumentenwijzer van Aanpakeenzaamheid.nl. Wat zijn uw ervaringen, en kent u nog andere relevante hulpmiddelen? Laat het weten in een reactie onder dit bericht.

Informatie