Instrumentenwijzer voor overzicht in alle hulpmiddelen

We moeten ons voorbereiden op de anderhalvemetersamenleving. Daarvoor is een agendavoorstel ontwikkeld, gebaseerd op brede praktijkervaring en professionele kennis

Voor de opbouw van een lokaal actieplan, beleidsplan of plan van aanpak tegen eenzaamheid kunt u gebruik maken van dit format.

Als u subsidies verleent of aanvraagt voor eenzaamheidsprojecten, dan kun u gebruik maken van de subsidiechecklist. Daarmee helpt u tot effectieve interventies te komen.

Eenzaamheid voorkomen en tegengaan kan ook door het werken aan de sociale band tussen bewoners van wijken, buurten en dorpen. Maak gebruik van de lessen die beschikbaar zijn voor sterkere wijken en buurten.

Steeds meer gemeenten willen publiekscampagnes ontwikkelen om eenzaamheid te voorkomen en tegen te gaan. Bij de voorbereiding kunt u goed gebruik maken van een powerpointpresentatie met voorbeelden van campagnes in verschillende gemeenten.

Een lokale werkconferentie werkt vaak goed om partijen samen en in beweging te brengen. Maak gebruik van het draaiboek dat hiervoor beschikbaar is en de basisinfo om zo’n bijeenkomst te organiseren.

De handreiking “Lokale aanpak van eenzaamheid” is een instrument waarmee u een samenhangend beeld krijgt van de inhoud en het proces om lokaal tot een goede aanpak te komen.

Om gemeenten te helpen hun voortgang te meten, is er nu een nieuwe handreiking gepresenteerd. De handreiking heet “Monitoring en evaluatie van eenzaamheid; in 6 stappen naar een monitor” en is een uitgave van het programma Een tegen eenzaamheid van het ministerie van VWS.

Het is belangrijk om de aanpak van eenzaamheid voortdurende te evalueren en verbeteren. Dat kan met het Kwaliteitskompas van Movisie.

Sommige groepen vrijwilligers, professionals en ondernemers kunnen een extra rol hebben in het signaleren van eenzaamheid. Dit overzicht toont de belangrijkste groepen die u hierop kunt aanspreken en hierbij kunt betrekken.

De handzame signaleringskaart geeft een overzicht van signalen waaraan u eenzaamheid kunt herkennen. De andere kant van de kaart geeft vier tips hoe mensen eenzaamheid bespreekbaar kunt maken.

Een signaalpunt tegen eenzaamheid ondersteunt partijen die in contact staan met mensen die (mogelijk) eenzaam zijn om signalen van eenzaamheid ergens neer te leggen.

Het uitvoeren van huisbezoeken aan ouderen en andere kwetsbare doelgroepen kan een goede manier zijn om eenzaamheid te signaleren en bespreekbaar te maken. Hiervoor is een handreiking beschikbaar. 

Het is soms lastig om zelfstandig wonende ouderen te bereiken en te motiveren om aan activiteiten deel te nemen. Het factsheet “Ouderen bereiken voor sociale en beweegactiviteiten” geeft een overzicht van de kanalen, middelen en benodigde inhoud van communicatie om dit voor elkaar te krijgen.

In het dossier Wat werkt bij eenzaamheid heeft Movisie alle actuele informatie over risicofactoren, vormen van ondersteuning en werkzame factoren op een rij gezet. 

Er zijn verschillende niveaus van eenzaamheid: van niet-eenzaam tot ernstig eenzaam. Via wegwijsaanpakeenzaamheid.nl kunt u nagaan welk soort interventie u voor welk niveau van eenzaamheid kunt kiezen. Hier leest u de inhoud in één oogopslag.

Om interventies te kiezen, is het belangrijk om te weten wat het beste werkt voor welke eenzame ouderen. Daarvoor is het instrument “Interventieprofielen voor de aanpak van eenzaamheid en sociaal isolement bij ouderen” beschikbaar. Lees hier de samenvatting.

Niet alle interventies werken goed. Onderzoek toont aan dat er zeven werkzame elementen zijn die ervoor zorgen dat interventies wél werken. Deze interventies staan hier op een rij.

Het handboek Eenzaam ben je niet alleen van Movisie focust op het (leren) luisteren naar de persoon en vervolgens het samen bepalen van volgende stappen. Professionals en vrijwilligers worden hiermee in verschillende fases ondersteund om al doende de persoon tot eigen inzichten, bevindingen en acties te begeleiden.

Om mensen die met eenzaamheid te maken hebben goed bij te kunnen staan als vrijwilliger of professional, is het belangrijk om getraind te zijn. Daarvoor is onder andere een training van Movisie beschikbaar. Lokaal is vaak ook aanbod beschikbaar. Kijk ook op deze pagina voor meer aanbieders van deskundigheidsbevordering.

Eén van de manieren om eenzaamheid tegen te gaan is mensen helpen om minder negatief te denken. Daarover gaat de brochure “Spelen met gedachten” van Movisie en hier in essentie staat toegelicht.

Een belangrijke manier om eenzaamheid tegen te gaan, is om aan te sluiten bij de talenten van mensen. Om na te gaan of u en uw organisatie voldoende gericht is op de talenten van ouderen, kunt u gebruik maken van deze tool van invisible talents!. Een toelichting op deze tool vindt u hier.

Adviezen om interventies te ontwikkelen voor ouderen met een lage opleiding, weinig inkomen en/of een migratie-achtergrond.

De databank ‘Effectieve sociale interventies‘ van Movisie toont een lijst van interventies die effectief, goed onderbouwd of goed beschreven zijn.

De database van het Loket Gezond Leven toont een overzicht van ‘gezonde’ interventies rond eenzaamheid of het bevorderen van sociale binding die goed beschreven, goed onderbouwd of effectief blijken te zijn.

De database van het Kenniscentrum Sport en bewegen toont een lijst met interventies die vanuit sport en bewegen kunnen bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid. Op deze pagina staat de belangrijkste informatie over eenzaamheid in relatie tot sport en bewegen.

Ook kunst en cultuur kunnen ingezet worden om eenzaamheid te voorkomen of verminderen. De handreiking Kom erbij met kunst en cultuur  geeft meer dan 70 voorbeelden en een praktisch stappenplan om met kunst en cultuur aan de slag te gaan. Zie ook de samenvatting. Daarnaast kent het dossier Cultuur en eenzaamheid zogenaamde praatplaten en gesprekscanvassen om te helpen als samenwerkende partijen kunst en cultuur in te zetten bij het voorkomen of tegengaan van eenzaamheid. Zie ook dit bericht met een samenvatting.

Buitenschoolse opvang, peuteropvang en kinderdagverblijven kunnen ook bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid, bijvoorbeeld door contact met ouderen te stimuleren. Hiervoor is het draaiboek Jong en Oud van Partou beschikbaar.

Ondernemers kunnen ook helpen eenzame mensen te signaleren of eenzaamheid bespreekbaar te maken. Lees hier de essentie van de handreiking Een tegen eenzaamheid met ondernemers om dit op lokaal niveau te activeren.

Het voorkomen en tegengaan van eenzaamheid bij huurders is één van de taken die goed bij woningcorporaties past. Dit artikel geeft aan hoe woningcorporaties dit kunnen doen.